ناقص سازی جنسی زنان
نویسنده : پردیس قندهاری،
حدود۲۰۰ میلیون دختر در ۳۰ کشور جهان از جمله اندونزی، کردستان عراق، یمن و ۲۷ کشور افریقایی تاکنون قربانی سنت مثله الت جنسی شان شده اند.
نقص عضو زنان چیست ؟
شامل برداشتن کامل یا ناقص کلیتوریس زنان است .این عمل به چهار مدل و شکل می تواند انجام شود که موجب قطع کامل یا ناقص اندام بیرونی جنسی دختران (کلیتوریس) است.
۱- نوع اول
– این نوع بهترین حالت ختنه است که در آن بهندرت تمام کلیتوریس یا بخشهای دیگر آلت تناسلی مانند لبهای کوچک، لبهای بزرگ و فضای دهلیزی آسیب میبیند. در این نوع ختنه پوست اطراف کلیتوریس و چین غشایی برداشته میشود. گاهی هم هیچ بافتی از آلت تناسلی از بین نمیرود و با برگزاری یک جشن مراسم ختنه با وسیلهای مانند چاقو یا سوزن و با رهاکردن یک قطره خون به صورت نمادین انجام میشود.
۲- نوع دوم
در ختنه نوع دوم، قطع کلیتوریس حتمی است و علاوهبر کلیتوریس تمام یا بخشی از لبهای کوچک نیز که نقش مهمی در محافظت از کلیتوریس دارند، قطع میشود. (محمدی اصل، 1388)
۳- نوع سوم
ختنه نوع سوم که در اصطلاح عامیانه به آن ختنه فرعونی میگویند شدیدترین و خطرناکترین نوع ختنه دختران است که در آن تمام یا بخشی از آلت تناسلی خارجی شامل کلیتوریس، لبهای کوچک و سطح داخلی لبهای بزرگ قطع میشود و پس از قطع عمیق و برشهای داخلی تمامی فضای دهلیزی را مسدود میکنند. (فرنچ، 1373)
۴- نوع چهارم یا اعمال مشابه ختنه دختران
در اینجا ختنه در معنای خاص آن مد نظر نیست بلکه رفتارهای مختلفی مانند شکافدادن، خراشدادن، داغکردن یا سوزاندن بافتهای احاطهکننده آلت تناسلی، پارهکردن بافت اطراف دهانه واژن، گذاشتن مواد یا علفهای خورنده داخل واژن برای خونریزی یا تنگکردن واژن و… به نام ختنه دختران صورت میگیرد و چون باعث انهدام کامل یا جزئی ارگانهای جنسی دختران میشود در این تقسیمبندی قرار میگیرد. (کریمی، 1389)
سازمان جهانی بهداشت میگوید حدود ۱۰درصد دخترها هنگام ختنه شدن میمیرند و ۲۵درصد هم در پی عفونت و عوارض جسمی بعدی از دست میروند.ناقص کردن بدن دختران، به محرومیت از لذت جنسی، پریودهای دردناک، خونریزی های شدید، عفونت و جراحت، مشکلات ادراری، سرد مزاجی و افسردگی میانجامد. درد، ناباروری، بیاختیاری ادرار و اختلال در روند زایمان عامترین آسیبهای ختنه زنان است.
این عمل در کشورهای مختلف همچون اندونزی ، کردستان عراق و در ۲۷ کشورآفریقایی شیوع بیشتر دارد . زمان انجام این عمل در مناطق مختلف، متفاوت است و می تواند از زمان تولد دختر تا قبل از ازدواج انجام شود. به طور مثال در کنیا و سومالی این عمل بین سنین ۳ تا ۷ سالگی انجام می شود . در حالیکه در ماسایی این عمل در سنین ۱۲ تا ۱۴ سالگی انجام می شود
بار سنت و عرف جامعه در انجام این عمل بسیار سنگین است بگونه ای که خواست های فردی دختران به راحتی ندید گرفته شده و دختران فدای عرف و سنت جامعه می شوند. سنتی که توسط زنان انجام می شود در حالیکه قربانی ان نیز زن است. ساختار مرد سالارانه حتی اجازه پرسش گری را نیز به دختران و زنان نمی دهد این عمل نقص عضو زنان است و از مصادیق آشکار تخطی حقوق زنان محسوب می شود
ختنه دختران در ایران
در ایران در چهار استان ختنه دختران گزارش شده است . استان هرمزگان، کرمانشاه، کردستان و آذربایجان غربی از استانهایی هستند که این عمل در آنجا انجام میشود.
کامیل احمدی،مردم شناس و مسئول یک پژوهش تحقیقی در این باره با تنی چند از زنان خانواده که ختنه شدهاند،صحبت کرده است وی در خصوص فراگیری این عمل در غرب ایران نوشته است: “در کردستان ایران ختنه دختران در برخی مناطق سنی نشین معمول است، از جمله در روستاهای مرزی همجوار کردستان عراق. با وجود این، رواج آن در این مناطق بسیار پراکنده است.”
در بخشی از این تحقیق آمده است: “در برخی از این مناطق دختران معمولا در سن ۳ تا ۶ سالگی با تیغ تیز ریشتراشی یا چاقو ختنه میشوند و پس از آن روی آلت بریده آنان خاکستر تنور محلی یا آب سرد میریزند (امروزه از مواد ضدعفونی کننده نظیر بتادین و وسایل بهداشتی چون گاز استریل و مانند آن نیز استفاده میکنند)..
در این تحقیق مشخص شد که شیوع ختنه در استان هرمزگان نسبت به سه استان دیگر بیشتر است.
بریدن بخشی از اندام جنسی زنان در منطقه اورامان استان کرمانشاه، روستاهای کامیاران، روانسر، جوانرود، پاوه، نودشه، نوسود و شاه هم معمول بوده است، هر چند در برخی از این مناطق، مردم ختنه دختران را کنار گذاشتهاند.
این تحقیق نشان میدهد که میزان این عمل در استان کردستان به مراتب کمتر از استان کرمانشاه است.
روند این اقدام در استان آذربایجان غربی متفاوت از دیگر استانهاست.
این پژوهش میدانی نشان میدهد که در برخی روستاهای منطقه موکریان، در حد واسط استان های کردستان و آذربایجان غربی، درصد کمی از دخترانی که بالای ۱۰ سال دارند ختنه شدهاند. بر اساس این تحقیق، “یکی از دلایل این امر در جنوب استان آذربایجان غربی، ورود غیرقانونی و فصلی گروههای کولی از کردستان عراق به کردستان ایران است. ”
در رابطه با منشا این کار بسیاری آن را نتیجه تفکرات اسلامی میدانند اما تحقیقات نشان می دهد که سنت محلی و عرف بیشتر در انجام این عمل دخیل بوده است. بی شک رهبران مذهبی میتوانند ازِنفوذ خود برای جلوگیری عمل غیر انسانی جلوگیری کنند.
چه کنیم ؟
فراموش نکنیم که این عمل ریشه در عرف چندین هزار ساله کشور های به خصوص صحرا افریقا دارد ، همانند دیگر معضلات اجتماعی یه روزه بوجود نیامده است و درمان کوتاه مدت هم ندارد. حل این معصل زمان بر است و آگاهی دادن به مردم در کنار کوشش های جهانی می تواند به حل این قضیه کمک کند. طبق تحقیقی که در سازمان سلامت جهانی انجام شده و خلاصه ان مقاله در روزنامه گاردین در۷ نوامبر سال ۲۰۱۸ امده ، نرخ این عمل دربرخی کشور های غرب آفریقا طی بیست سال از ۷۱ درصد به ۸ درصد رسیده است. تغییرات سیاسی و قوانین ملی در محدود کردن این عمل موثر بوده است.به طور نمونه در سودان که بالاترین نرخ مثله زنان را دارد ، سه سال زندان را برای افرادی که این عمل را انجام دهند در نظر گرفته است (گاردین ۱ می .۲۰۲۰) ولی در سومالی که چنین محدودیت های قانونی وجود ندارد، این عمل هم چنان رایج است.
احمد موسس یکی از کمپین های ضد مثله کردن دختران به نام صندوق افرا است. وی ازنقش موثر رهبران مذهبی در محدود کردن این عمل می گوید . (گاردین نوامبر ۷. ۲۰۱۸ ) IFRAH FOUNDATION
سازمان ملل این مشکل را مورد بررسی قرار داده و پروژه ای با همکاری یونیسف و صندوق جمعیت سازمان ملل در دست اجرا میباشد تا این مساله را در سطح منطقه ای بررسی کنند. در حال حاضربیش از ۲۰سازمان غیر دولتی ان جی او در حال اگاهی رسانی وکمک در این رابطه هستند ازجمله:
صندوق جهانی والاس Walac global fund
پروژه ارکید Orkid project
صندوق گل صحرا Desert Flower Foundation
اطلاعات این سازمان ها دروب سایت زیر موجود است:
humanrightscareers.com
طبق اطلاعات نگارنده، هیچ سازمانی در ایران به طور مستقیم در جهت رفع این مشکل اقدام نمی کند.
سند زنده : به نقل ازرادیوفردا۱۲ فوریه ۲۰۱۵
من یک دختر ۲۸ ساله هستم که در سن دوازده سالگی ختنه شدم. هدفم از انتشار این صدا این است که به آنهایی که میگویند دختر در ایران ختنه نمیشود و ختنه نشده بگویم من ختنه شدم، خواهرم هم ختنه شد. موضوع هم این جوری بود که من در یکی از شهرهای آذربایجان غربی در یک منطقه کردنشین هستم. خیلی از دوستهای من و میتوانم بگویم مادرم، خواهرم و خیلی از فامیلهای من ختنه هستند. ۱۲ سالم بودم به من نگفتند ختنه چیست. توی زبان کردی بهش میگویند «سنت». به من نگفتند که قرار است کسی مرا سلاخی کند. قرار است بدن مرا ببرند. یک کمی بخواب. اگر ادرار کنی خوب میشوی. هیچ توضیحی ندادند که من قرار است خونریزی کنم. قرار است اتفاقی برای بیافتد. من تمام عمر از لذت جنسی محروم باشم. ولی سر مرا کاملاً شیره مالیدند. من که آمدم داخل اتاق نمیدانستم که زنان آنجا چه کار میکنند. الان هم که احساس میکنم دردش را احساس میکنم. درد فجیعی بود. چند نفر دست و پای مرا گرفتند. شلوار مرا پایین کشیدند. بعد متوجه شدم. واقعاً تقلا کردم. داد زدم. ولی مرا محکم گرفته بودند و هیچ وقت نمیتوانم درد آن تیغ را روی بدنم فراموش کنم. جنایت بزرگی بود. با یک تیغ اصلاح که معلوم نبود چند نفر را با آن ختنه کردند و امکان ابتلاء به هر بیماری هست مرا ختنه کردند. بعد پنبه گذاشتند. من به قدری درد داشتم. در شدیدی بود. آنها به من گفتند الان دستت پاک شده. الان دستت تمیز شده. میشود تویش آب خورد. مگر من دستم تا آن موقع ناپاک بود؟ بعد از جایم بلند شدم. نمیتوانستم درست بایستم. آنها به من میخندیدند. میگفتند از ترس اینکه همهاش را ببرد زود سرپا شده! من واقعاً داشتم از خشم میلرزیدم. آن کسی که ختنه کرده بود به من فحش داد. من واقعاً نمیتوانم آن تحقیر و توهینی که شدم را فراموش کنم. من نمیدانستم. سر بچهها را شیره میمالند. گولشان میزنند. من الان خودم درگیر مشکلات زیادی هستم. ۲۸ سالم است. مشکل عدم اعتماد به نفس دارم. من الان بکارت دارم. خب بکارت برای من چه ارزشی دارد؟ باشد باکرهام دست نخوردهام. ولی به چه قیمت؟ آنها که میگویند چنین چیزی نبوده، من، خواهرم، دوستانی که داشتم، همه دوستانم، ما شاهدیم. ما قربانیان این موضوع هستیم. الان یک عده میگویند فقط در منطقه کردنشین هست. ولی هیچ دختری نمیآید که داد بزند آنجای مرا بریدند. اینجای مرا بریدند. چون خجالت میکشد. ولی این کار انجام شده. من شاهد و مدرک این موضوع هستم.
کمپین توقف قتل های ناموسی