هر دو روز حداقل بیش از یک زن به بهانه “ناموس” در مهر ماه ۱۴۰۲ به قتل رسیده است
رضوان مقدم
قتل ناموسی، اغلب به قتل زنان به دست مردان خویشاوند خود گفته می‌شود و شدیدترین شکل خشونت علیه زنان است. قتل “ناموسی” شکلی از یک پدیده بزرگ‌تر به نام «زن‌کُشی» است که به دلایلی مرتبط با جنسیت زنان و کنترل بدن آنها اتفاق می‌افتد.دراغلب قتل های “ناموسی” مرد یا مردان خانواده حکم می دهند، زنی از خانواده که “هنجارشکنی” کرده و یا سنت های قومی یا خانوادگی را زیر پا گذاشته بکشند.البته در مواردی مردانی که با زنی از خانواده ارتباط داشته باشند یا به ظن داشتن رابطه به عنوان “حفظ ناموس” به قتل می رسند. افراد جامعه رنگین کمان ( ال جی بی تی کیو) نیز در معرض قتل های “ناموسی” قرار دارند. در سالهای اخیر شاهد بالا رفتن آمار قتلهای ناموسی هستیم که بشدت نگران کننده است. دگرگون شدن مناسبات اجتماعی ، بالا رفتن سطح سواد زنان و آگاهی به حقوق فردی واجتماعی ، از یکطرف و مقاومت مردان در برابر استقلال زنان و به رسمیت شناختن حقوق آنها، آموزش های غلط به مردان جامعه از طریق رسانه ها و کتاب های درسی، ترویج فرهنگ فرو دست شمردن زنها، قوانین تبعیض آمیز علیه زنان و سنت های عقب افتاده از جمله عوامل تشدید قتل های “ناموسی بشمار می روند.
توسط رضوان مقدم
گزارش و مستندسازی
برای آگاهی از ابعاد قتل های “ناموسی” زنان، درکمپین توقف قتل های “ناموسی” گزارشاات دقیق ومستندی تهیه می شود. شاید به این وسیله جامعه نسبت به این پدیده شوم حساسیت بیشتری نشان دهد. علاوه بر این برای توقف خشونت علیه زنان راهکار هایی ارائه شود که ضمانت اجرایی داشته باشد تا از بروز جنایت پیشگیری شود. اینک با توجه به اطلاعات در دسترس مروری برقتل های ناموسی” در مهر ماه ارائه می شود.
بررسی اجمالی موارد
مهر ماه ۱۴۰۲ دستکم ۲۰ زن به جرم زن بودن و به بهانه “حفظ آبرو ” بدست بستگان مرد، غالبا همسران خود به قتل رسیدند.با اشاره به این نکته که آمار قتل های “ناموسی” بیش از اخباری است که در رسانه ها منتشر می شود. آنچه در پی می آید مواردی است که در وب سایت کمپین توقف قتل های “ناموسی” به ثبت رسیده است
اوایل مهر ماه ۱۴۰۲ جسد «هایده حسن‌زاده» دختر ۱۹ساله اهل روستای «ربط» در سردشت در آذربایجان غربی،در زمان تخلیه آب پشت سد سردشت در حالی پیدا شد که یک بلوک سیمانی به پایش بسته بودند و چشم و دهانش هم با چسب بسته شده بود. خانواده وی پیش از این برای پنهان‌کاری درباره قتل، مدعی خروج دخترشان از ایران شده بودند. انگیزه قتل هایده، فرار او از خانه بود. تهمت‌ها و حرف و حدیث‌های دوست و آشنا موجب شد پدر و دایی‌هایش او را پیدا کنند و به قتل برسانند.
۵ مهر ۱۴۰۲ پیکر بی‌جان یک زن ۲۴ ساله تبعه افغانستان در یک زیرزمین متروکه در مشهد کشف شد. بر اساس گزارش‌های منتشر شده این زن به‌عنوان کارگر غیرقانونی در یک مجموعه تجاری به کار مشغول بود.پس از تحقیقات مشخص شد به دست دوست پسرش به نام کیوان به قتل رسیده است.
۶ مهر۱۴۰۲، یک مرد کارمند یک آژانس هواپیمایی، ساکن مشهد در حالی که جسد مثله‌شده همسرش را در داخل یک چمدان جا داده بود، خود را به ستاد فرماندهی پلیس در تهران معرفی کرد. وی در اعترافات اولیه به پلیس گفت:” از بس همسرم سرش توی گوشی تلفنش بود و با دوستانش حرف می‌زد، عصبی شده بودم. خفه‌اش کردم و بعد که خواستم او را از خانه خارج کنم دیدم راهی جز اینکه بدنش را مثله کنم ندارم”
۷مهر ۱۴۰۲، فاطمه محمدپناهی ۱۷ساله، اهل روستای «مارغان» سردشت ، قربانی کودک همسری، توسط دو برادر ناتنی خود با شلیک گلوله شکاری کشته شد. یک‌سال قبل فاطمه به اجبار خانواده و در حالی که تنها ۱۶ سال داشت به عقد پسرعمویش در آمده بود. به دلیل اینکه همسرش او را به شدت کتک می‌زد به خانه والدینش برگشته بود. بار آخر مدتی قبل از اینکه او را به قتل برسانند گفته بود که قصد جدایی از همسرش را دارد.
۸ مهرماه ۱۴۰۲ سه زن به نام های مریم ، نوشین، سوگند همزمان با شلیک سلاح گرم توسط علی تقی‌زاده» ۴۵ ساله ساکن خوی همسر مریم به قتل رسیدند.
مریم احمدی تقاضای جدایی را مطرح کرده بود. نوشین احمدی ، خواهر و خواهرزاده‌های خود را پناه داده بود به همین سبب علی فکر می‌کرد همسرش تحت تاثیر خواهرش نوشین برای جدایی قرار گرفته است.روز حادثه مریم، نوشین و دختر نه ساله خود سوگند را با شلیک گلوله به قتل رساند. علت این اقدام هولناک «اختلافات خانوادگی» عنوان شد.
هرگاه مردان خانواده ، به ویژه همسر وپدر نتوانند قربانیان خود را وا دارند تا مطابق میل آنها زندگی کنند، انگیزه قتل اختلافات خانوادگی عنوان می شود.
۸ مهر، جسد یک زن جوان پس از یک ماه مفقودی در میانه جاده حمیدیه اهواز کشف شد. به گفته یک فرد آگاه، «همسر و برادر این زن جوان با ظن ارتباط او با مرد دیگری، وی را در یک منزل قدیمی ابتدا خفه کرده وسپس دفن کرده بودند.»
۸ مهرماه زن ۴۰ ساله ای در یکی از محله‌های شهر اراک دراستان مرکزی توسط همسرش به قتل رسید. به گفته رییس پلیس آگاهی شهر این زن بر اثر جراحات ناشی از خفگی جان خود را از دست داده بود.
۸ مهر مبینا دوست صمیمی «سمیرا»، نامزد مردی به نام «آریا» بود، وقتی لباس سمیرا را به تن داشت و همراه مرد دلخواهش در خیابان قدم می‌زد، از طرف آریا مورد حمله خشونت‌باری قرار گرفت و در نهایت با ضربه مغزی کشته شد.آریا با ظن اینکه نامزدش با مرد دیگری است، مبینا را به قتل رساند
١۱ مهر ماه یگانه رستمی، زن جوان ۲۳ ساله ساکن محلات، شهری سنتی در استان مرکزی، توسط دایی‌اش هدف شش گلوله اسلحه قرار گرفت و کشته شد. این زن جوان، بعد از ازدواجی ناموفق توانسته بود از همسرش جدا شود و قصد داشت برای دریافت کمک به بهزیستی برود.
۱۳مهر، زن جوان ۲۸ سالهای به نام «زهرا خلیل‌نژاد» دانشجوی سال آخر دکترای بیهوشی به دست همسر طلبه‌اش در شهر دامغان به قتل رسید. همسر مقتول پس از بازداشت اعتراف کرد که زهرا را به‌دلیل «اختلاف‌های خانوادگی» از طریق ضربه با جسم سخت به سر به قتل رسانده و پیکرش را زیر پلی کم رفت‌‌وآمد رها کرده است.
۱۳مهر ۱۴۰۲، شهین ابراهیم‌زاده، زن ۲۱ ساله اهل روستای گولان سردشت آذربایجان غربی که از همسرش جدا شده بود و در خانه پدری زندگی می‌کرد، به ظن ارتباط با یک مرد به دست پدر و عمویش کشته شد.
۱۹ مهر ماه زنی جوان با ماموران کلانتری ۱۰۴ عباس آباد واقع در تهران، اعلام کرد که برادرش همسر خود را به قتل رسانده است. در بازرسی مشخص شد زن ۴۰ ساله با ضربات چاقو توسط همسرش که به کشته شده است. انگیزه قتل داشتن سوءظن.
۲۲مهر ماه ۱۴۰۲، مرد جوانی به نام پوریا نیک‌بین همسرخود، به نام متین شعبانیان بشمن‌دوست را دربندر انزلی با “انگیزه ناموسی” به آتش کشید. خود نیزهمزمان قدام به خود سوزی کرد، که بر اثر جراحات ناشی از خود سوزی فوت کرد. متین آرایشگر بوده و بخش عمده ای از بار زندگی بدوش او بوده است .
۲۳مهر۱۴۰۲،«تروسکه عبدالله‌زاده»، ۲۱ ساله و قربانی کودک همسری در روستای کاسه‌گران شهر پیرانشهر در آذربایجان غربی. مادر دو کودک هشت و پنج ساله بود که به دست پدرش و با همدستی همسر و عمویش که پدرهمسرش نیز بود، حلق آویز شد.
۲۳ مهر ۱۴۰۲، خدیجه مقدسی، ۴۵ ساله اهل بروجرد ازشهرهای استان لرستان توسط شوهرش به شکل هولناکی به قتل رسید. به گفته شاهدان، همسر این زن ، ابتدا یک ضربه چاقو به ناحیه گردن وی وارد کرده، ولی خدیجه برای نجات خود با وجود خونریزی شدید به داخل کوچه فرار می کند که شوهرش خود را به او رسانده و بار دیگر سرش را به زمین کوبیده و در نهایت به قتل می رساند.
۲۴ مهر راضیه حسنوند در الشتر در شمال استان لرستان توسط برادر پاسدارش به نام بهمن حسنوند به ضرب گلوله کشته شد. راضیه۲۰ ساله مادر یک فرزند بود. راضیه را در کودکی مجبور به ازدواج با پسر عمویش کرده بوند. او پس از چند سال، با وجود مخالفت خانواده، طلاق گرفته بود. راضیه از طرف برادرش تحت فشاربود تا با مردی که او برایش انتخاب کرده، ازدواج کند.
۲۹مهر۱۴۰۲،زن جوان ۲۶ سالهای به نام حدیث اسلامی که فیلمبردار مجالس عروسی بود وقتی از محل کار به منزل بازمی‌گشت، به دست دو مرد ربوده شد. همسر این زن جوان به‌عنوان یکی از عوامل قتل بازداشت شد.او اعتراف کرد که با همدستی یکی از اقوام خود حدیث را با شلیک گلوله به سر از فاصله نزدیک به قتل رسانده است .
نتیجه گیری:
آنچه در اینجا از قتل های “ناموسی” ذکر شد تنها نوک کوه یخی است که ابعاد پنهان آن در اختیار پزشک قانونی و راز های نهفته در دل خانواده هایی است بعنوان حودکشی و گاه مهاجرت و یا فرار وانمود می شود و به رسانه راه پیدا نمی کند.
پرونده های مربوط به قتل های “ناموسی” سهل ترین پرونده‌های قضایی است که کمترین میزان مجازات را در پی دارد. سهل گیری در محاکمه و مجازات مجرمان در قتل های موسوم به قتل “ناموسی” موجب افزایش این پدیده شوم شده است. نگاهی به ۱۹ مورد قتل های ناموسی در مهرماه ۱۴۰۲ نشان می دهد، که زنان جوانی به صرف سوءظن به داشتن ارتباط با مردی دیگر، یا تن ندادن به ازدواج اجباری و یا تقاضای طلاق توسط پدر، همسر، عمو، دایی یا برادر به قتل رسیده اند و قاتلان نیز با کمترین میزان مجازات روبرو شده اند. مواد ۳۰۱، ۳۰۲و ماده ۶۳۰ قانون مجازات اسلامی دست مردان خانواده را در کشتن زنان خانواده شامل همسر، دختر ، خواهر وحتی مادر باز گذاشته است.
بر اساس ماده ۶۳۰ قانون مجازات اسلامی، «هرگاه مردی همسر خود را در حال زنا با مرد اجنبی مشاهده کند و علم به تمکین زن داشته باشد، می‌تواند در همان حال آنان را به قتل برساند و در صورتی که زن مکره باشد، فقط مرد را می‌تواند به قتل برساند. نتیجه چنین قانون بدوی و ظالمانه ای چیزی جز افزایش قتل زنان به بهانه “ناموس” نیست.
توقف زن کشی و خشونت علیه زنان مستلزم اراده جمعی است. زدودن فرهنگ ولغو کلیه قوانین تبعیض آمیز علیه زنان اولین گام در این راه است.
#زن_ناموس_هیچکس_نیست
#هیچکس_ناموس_هیچکس_ نیست
