قتل شهلا کریمیانی؛ در سایه مردسالاری، قانون و سکوت اجتماعی
رضوان مقدم : روز پنجشنبه ۱۰ مهرماه ۱۴۰۴ (۲ اکتبر ۲۰۲۵)، پیکر شهلا کریمیانی، زن ۳۸ ساله اهل مهاباد، پس از ۱۵ روز ناپدیدی در گورستان بفروان روستای شارویران از توابع مهاباد پیدا شد. او بهدست همسرش امید شنگه و برادر همسرش امیر شنگه خفه و سپس بهطور مخفیانه دفن شده بود.
شهلا، مادر دو فرزند نوجوان بود که حدود یک سال پیش به دلیل خشونت شدید، ازدواج دوم همسرش و فشارهای خانوادگی، از همسرش جدا شده بود. او پس از طلاق، بدون حمایت خانواده خود، برای تأمین معاش در باغها و زمینهای کشاورزی مهاباد کارگری میکرد و تلاش داشت زندگی مستقلی بسازد.
به گفته نزدیکان خانواده، شهلا پیش از مرگ بارها از سوی برادر همسرش تهدید به قتل شده بود و پیامهای صوتی و تلفنی متعددی از تهدید و خشونت دریافت کرده بود. او بارها گفته بود: «اگر مرا کشتند، قاتل را میشناسید.» چند ماه پیش، همسر سابقش با وعده «پشیمانی» و به بهانه دیدار فرزندان، از او خواست تا برای دومین بار ازدواج کنند. شهلا، به امید داشتن محیطی امنتر برای فرزندانش، پذیرفت. اما اندکی پس از بازگشت، ارتباطش با خانوادهاش قطع شد.
همسرش برای پنهانکردن جنایت، با استفاده از تلفن همراه شهلا برای خانوادهاش پیام فرستاد که «به اقلیم کردستان رفته و زندگی جدیدی آغاز کرده است». حتی گوشی تلفن او را در نزدیکی مرز رها کرد تا وانمود کند شهلا «فرار کرده» است. خانواده شهلا، بهویژه خواهرش که در جریان مشکلات زندگی مشترک او و تهدیدهای مکرر همسرش قرار داشتند، این سناریوی ساختگی را باور نکردند و با شکایت خانواده، همسر و برادرش بازداشت شدند و در نهایت، به قتل و دفن مخفیانه او اعتراف کردند. طبق اظهارات متهم، شهلا با روسری خفه شده و پیکرش شبانه در گورستان خانوادگی دفن شده بود. بر اساس اظهارات امید الف. دست و پای شهلا را بسته و در حالی که کیسهای پلاستیکی بر سرش کشیده بود، جسد را در آرامستان روستای پدریاش «بفروان» دفن کرده است. برادر شوهر نیز در تمام مراحل ارتکاب جرم حضور داشته است.
به گفته یک منبع آگاه پیش از اعتراف همسر شهلا، اهالی روستا که متوجه وجود قبری تازه در آرامستان شده بودند، موضوع را به اداره آگاهی «دارلک» گزارش میدهند. این خبر به گوش خانواده شهلا نیز میرسد. به گفته یکی از نزدیکان او، خانواده شهلا به مدت سه شبانهروز در کنار آن مزار ماندند تا مراحل اداری طی شود و مجوز نبش قبر صادر گردد، چرا که صدور این مجوز منوط به اعتراف شوهر به قتل بود.
قتل شهلا کریمیانی یکی از تکاندهندهترین نمونههای زنکشیهای ساختاری درایران است؛ قتلهایی که نه از «خشم لحظهای»، بلکه از ترکیب نظاممند خشونت خانگی، وابستگی اقتصادی، فقدان حمایت قانونی و فرهنگ مالکیت مردانه بر بدن و زندگی زنان ناشی میشوند. شهلا، مانند بسیاری از زنان قربانی خشونت، در برزخ میان دو تهدید زندگی میکرد: خشونت مرد در خانه و بیپناهی در بیرون. در نبود نهادهای حمایتی برای زنان خشونتدیده، او پس از طلاق ناچار شد ، بدون پناهگاه و بدون پشتوانه خانوادگی، دوباره به زندگی با همان مرد بازگردد.
شهلا در نوجوانی تن به ازدواجی داد که حاصلش دو فرزند ۱۹ و ۱۵ ساله است. اما سالهای زندگی مشترک برای او نه آرامش که زنجیرهای از خشونت، تهمت و تحقیر بود. همسرش، با پشتیبانی خانوادهاش، سالها او را به «خیانت» متهم میکرد و با خشونت فیزیکی و روانی در هم میکوبید.بیپناه در برابر قانون و بیحامی از سوی خانواده و نهادهای دولتی، ناچار بود بارها به همان خانهای بازگردد که منبع رنج و ترسش بود.
به گفته نزدیکانش، این چرخه آزار حتی در دوران جدایی نیز ادامه داشت. امید الف.، همسر شهلا، مردانی را که او در محیط کار یا زندگی اجتماعی میشناخت، تهدید و متهم به رابطه با همسرش میکرد. او با جعل اتهام «خیانت»، از برخی از آنان اخاذی کرده و در آخرین مورد، نزدیک به ۸۰۰ میلیون تومان از یکی از این افراد با تهدید و تهمت دریافت کرده بود.
در جمهوری اسلامی، هیچ قانون جامع و اجرایی برای منع خشونت خانگی و حمایت از زنان آسیبدیده وجود ندارد. لایحه «تأمین امنیت زنان در برابر خشونت» که سالها در انتظار تصویب بود، نهایتاً در مجلس دوازدهم رد شد. در غیاب چنین قانونی، نه پلیس و نه دستگاه قضایی موظف نیستند زنان تهدیدشده را از خطر حفظ کنند
از سوی دیگر، قوانین کیفری جمهوری اسلامی در ایران برای قاتلانی که با ادعای «دفاع از ناموس» مرتکب قتل میشوند، تخفیف مجازات در نظر میگیرد. همین امر سبب میشود که زنکشی به نام «غیرت» نه تنها سرزنش نشود، بلکه در برخی موارد، توجیه شود. شهلا قربانی چنین ساختاری شد؛ ساختاری که خشونت را عادی، مردسالاری را مشروع و استقلال زن را خطرناک میداند. شهلا کریمیانی صدایی بود خاموششده در جامعهای که هنوز قانون، سنت و دین را ابزار کنترل زنان میداند
#شهلا_کریمیانی #عدالت_برای_شهلا #توقف_قتل_های_ناموسی #نه_به_خشونت_خانگی #زنان_حق_زندگی_دارند #جمهوری_اسلامی_مسئول_خشونت_علیه_زنان #مهاباد #زنان_کرد
# امنیت_برای_زنان
# زنان_حق_زندگی_دارند
# نه_به_خشونت_علیه_زنان
# جمهوری_اسلامی_مسئول_قتل_زنان
# شهلا_کریمیانی
# نه_به_فرهنگ_زنستیز
اخبار کمپین توقف قتلهای ناموسی را در گروه تلگرام کمپین دنبال کنید
با اهدای کمک های مالی خود از طریق پی پال کمپین توقف قتلهای “ناموسی” را حمایت کنیم
https://paypal.me/stophonorkillings?country.x=US&locale.x=en_US